Heeft plastic een plaats in een duurzaam bedrijf ?
Plastic: bedreiging voor het milieu en onze gezondheid
Wereldwijd produceren we jaarlijks meer dan 350 miljoen ton plastic – dat is meer dan het gewicht van alle mensen op aarde! - en 40% hiervan is voor eenmalig gebruik en voorbestemd om eeuwenlang te vervuilen.
Producten die niet in plastic zijn verpakt, zijn eerder een uitzondering dan regel. De wegwerpcultuur en toenemend succes van meeneemmaaltijden en fastfood zorgen voor een nog hoger plasticgebruik. Deze explosie in het gebruik van plastic brengt ENORME problemen én kosten met zich mee, zowel voor de natuur als voor de menselijke gezondheid.
Elk jaar komt er meer dan 8 miljoen ton plastic in de oceaan, wat neerkomt op een vrachtwagenlading plastic per minuut! Aan dit tempo zit er tegen 2050 meer plastic dan vis in zee. (Bron)
Plastic afval breekt niet af, maar valt na verloop van tijd uit elkaar in microscopisch kleine deeltjes. Deze microplastics treffen we overal aan: in onze oceanen, rivieren, bossen, op onze akkers,… Ze worden opgenomen door de dieren – vaak met de dood tot gevolg - en komen uiteindelijk terecht in onze voedselketen.
Het is dus hoog tijd dat er een einde komt aan ons overmatig plasticgebruik.
We bekijken wat de overheid doet en wat je als bedrijf kan doen om je plastic voetafdruk te verminderen.
Initiatieven van Europa
De overheid bewandelt 2 paden om het gebruik van plastic te verminderen. Op 3 juli 2021 gaat het Europese verbod op wegwerpplastic in (Single Use Plastics richtlijn). Kunststofproducten voor eenmalig gebruik, zoals borden, bestek, roer- en wattenstaafjes zullen vanaf dan verboden zijn.
Naast de maatregelen om een tiental wegwerpproducten te bannen, zijn er ook initiatieven over plastic flessen genomen. Plastic flessen vallen namelijk niet onder de noemer wegwerpplastic. De lidstaten engageren zich er wel toe om tegen 2029 90 procent van alle gebruikte plastic flessen terug in te zamelen. Bovendien moeten de plastic flessen ten laatste in 2025 voor minstens 25 procent uit gerecycled materiaal bestaan, en in 2030 voor minstens 30 procent.
Ook moeten fabrikanten van onder meer filters voor sigaretten, ballonnen en bepaalde voedsel- en drankverpakkingen betalen aan de afvalverwerking van het door hun geproduceerde zwerfafval. (Bron)
Daarnaast ondertekende Europa verscheidene verdragen zoals het Europese ‘Plastic Pact’ om onze plasticproductie drastisch te verminderen en meer in te zetten op hernieuwbare bronnen. Met het Plastic Pact maakte de overheid in 2019 afspraken met meer dan 70 bedrijven en milieuorganisaties om 20% minder plastic te gebruiken en meer plastic te recyclen.
Reden tot applaus? Het is een start, maar of dit zal volstaan om de plastic vervuiling voldoende te reduceren is maar de vraag. Volgens Greenpeace is dit Plastic Pact ‘een schijnoplossing die niet voorkomt dat het totaal aantal op de markt gebrachte wegwerpverpakkingen stopt met groeien. Als we zoeken naar doelstellingen op het gebied van hergebruik, zien we vooral intenties. Niets concreets. Terwijl juist hergebruik dé duurzame oplossing is voor wegwerpplastic.’ (Bron)
Waarom de plastic footprint van je bedrijf reduceren?
Uiteraard staat het milieu en het voortbestaan van alle leven op onze planeet voorop als reden om je plastic footprint te reduceren. Maar daarnaast zijn er nog tal van andere (economische) redenen die je zeker in overweging kan nemen bij de strategische beslissing om je bedrijf te verduurzamen. We denken hierbij aan..
Omzet verhogen
Het vervangen van wegwerpartikelen door herbruikbare items zal ertoe leiden dat je minder stock moet aankopen en vervangen wat resulteert in een kostenbesparing en hogere efficiëntie. Daarnaast zal je ook een flink stuk kunnen besparen op de afvalophaling en -verwerking.
Neem het voortouw in je sector en neem hierdoor een voorsprong op je collega/concurrenten (die ongetwijfeld zullen volgen 😊). ‘Eco-bewuste consumenten zijn een steeds groter wordende groep van gepassioneerde, mondige klanten wiens loyaliteit het verdienen waard is. Als je actief laat zien dat je probeert het juiste te doen voor de planeet, is de kans groot dat ze je meest loyale ambassadeurs worden.
Samen werken aan een betere wereld
Jouw inspanning, hoe klein het ook is, maakt wel degelijk een verschil!
Imagoschade vermijden
De plastic soep in onze zeeën en oceanen is veel tastbaarder dan de klimaatverandering (en dus de CO2-footprint). Je kunt je als bedrijfsmanager dus maar beter voorbereiden op deze duurzaamheidsbeweging, wil je voorkomen dat dit imagoschade oplevert
Meer betrokkenheid personeel en pluspunt bij personeelsaanwerving
Een actief duurzaamheidsbeleid zal zorgen voor meer betrokkenheid van het personeel en geeft je ook een extra troef bij personeelsaanwerving.
Beperk bedrijfsrisico’s
Plastic vervuiling - en daarmee het gebruik van plastic - is een niet te onderschatten bedrijfsrisico. Het kan leiden tot imagoschade en de snel veranderende wetgeving inzake plasticgebruik kan een grote impact hebben op je bedrijfsactiviteiten. Denk bijvoorbeeld aan de Europese richtlijn die vanaf juli 2021 alle wegwerpplastic zoals plastic bestek, etensbakjes, rietjes en roerstaafjes bant. De impact hiervan is groot, vooral voor de horeca- en eventsector.
Je doet er dus goed aan om op de hoogte te blijven van de regelgeving in je productie- en afzetmarkt en hierop te anticiperen door het plasticgebruik in kaart te brengen en alternatieven te zoeken.
Het reduceren van de plastic footprint van je bedrijf zal de nodige flexibiliteit en investeringen vragen, maar levert op termijn bedrijfsvoordeel en uiteraard hoop voor de toekomst van onze planeet! Wie nu de basis legt voor duurzaam ondernemen, kan veel profijt hebben van de zich ontwikkelende markt.
Wat kan jouw bedrijf doen?
Ook jouw bedrijf kan zijn steentje bijdragen! Zowel op de commerciële dienst als bij de productie, verpakking, verzending en verkoop van producten wordt vaak onnodig veel plastic gebruikt.
Vaak kunnen een aantal kleine strategische beslissingen al een groot verschil maken en je bedrijf op korte termijn duurzamer maken.
Deze veranderingen kunnen dan een eerste stap zijn naar een geïntegreerd duurzaam bedrijfsbeleid dat door de volledige organisatie wordt gedragen. Wij geven je alvast enkele ideeën om mee aan de slag te gaan.
Doe de ‘plastic audit’
Meten is weten. Aan de hand van een plastic audit kan je inventariseren waar en hoeveel wegwerpplastic er wordt gebruikt binnen het bedrijf. Een handige én gratis tool is de ‘Plastic Scan’ van Searious Business. Deze tool is wel eerder gericht op grotere (productie)bedrijven.
Voor de kleinere bedrijven of zelfstandige zaken kan een brainstorming met enkele collega’s vaak al tot verhelderende inzichten én creatieve ideeën leiden om het plasticgebruik binnen je bedrijf te reduceren. Heel confronterend én effectief is het uitkieperen van enkele vuilniszakken binnen je bedrijf. Haal het wegwerpplastic eruit en weeg het gewicht van de vuilniszak voor en na het sorteren van het afval.
Laat je inspireren door de infographics van de vzw ‘Less Plastic’. Ze zijn gratis te downloaden of te bestellen op posterformaat op hun website.
Noodzakelijk of niet?
Pas als je weet hoeveel (wegwerp)plastic je gebruikt, kan je werken aan de beperking ervan en aan de verduurzaming die daarbij komt kijken. Door je bedrijf door te lichten kan je een onderscheid maken tussen onnodig plastic (zoals een extra plastic zak rond een kartonnen verpakking of plastic drinkbekers in de kantine) en noodzakelijk plastic (zoals de plastic verpakkingen die nodig zijn om hygiënische redenen). Je krijgt ook meteen een zicht op welke plastic voorwerpen in de grootste hoeveelheden worden gebruikt. Dit zijn dan de eerste producten waarvoor je een alternatief kan zoeken.
In een volgende blog geven we een aantal praktische tips om de plastic voetafdruk van je bedrijf te reduceren!
Meer over duurzaamheid
Duurzaam inkopen: de stuwende kracht achter de evolutie naar een meer duurzame wereld
MVO stap voor stap
